Wat voor soorten breigarens zijn er eigenlijk en hoe lees je een garen wikkel? In principe hebben we het altijd over “wol”, maar hiermee bedoelen we vaak ook andere garens die niet gemaakt zijn van wol. Welke soorten zijn er? En wat staat er nou precies op het label?
We hebben het meestal over wol. Maar niet alles waar je mee werkt is echte wol!
Er zijn:
• wollen breigarens
• menggarens
• synthetische breigarens
• katoenen garens
100% wol
Echte 100% wollen breigarens geven de meeste warmte en zijn vaak het mooiste om te zien. Maar echte wol vraagt meestal wel om extra aandacht bij het wassen en is soms wat kwetsbaarder dan een menggaren met wol erin. Soms wordt de wol behandeld zodat het beter bestand is tegen wassen en minder krimp zal vertonen. Een wollen breigaren bestaat voor 100% uit wol afkomstig van de vacht van een of ander dier.
Gemengd breigaren
Een menggaren is een mix van een wollen garen en een ander garen, bijvoorbeeld een katoenen garen of een synthetisch garen.
Wol wordt om verschillende redenen gemengd met een ander soort garen. Soms is dit om het garen goedkoper te maken, maar soms wil men een effect bereiken wat je met een zuiver wollen garen niet kunt bereiken. En soms wordt een wollen garen gemengd met een synthetisch garen om het garen een bepaalde eigenschap te geven, zoals het makkelijker kunnen wassen van het garen of het sterker maken van het kwetsbare garen.
Om hem makkelijk te kunnen wassen én om een mooi, stevig eindresultaat te krijgen gebruiken we bijvoorbeeld in de Mystery Blanket ook gemengde garen. Er zit bijvoorbeeld prachtige Durable garens in de doos maar ook verschillende, superleuke garens van Lang Yarns.
Katoen garen
Katoenen garens zijn, net als wollen garens, in vele kleuren en diktes te koop. Een katoenen breigaren heeft van zich zelf nauwelijks elasticiteit. Dit kan van belang zijn bij de keuze voor een wollen garen of een katoenen garen.
Een trui gebreid van een katoenen garen geeft veel minder warmte dan een trui gebreid van een wollen garen. Katoenen garens worden dan ook vaak gebruikt voor zomers breiwerk.
Je hebt ook gemerceriseerde katoenen garen. De originele werkwijze is een behandeling van katoenen draad of doek met natronloog (NaOH), waarbij het doek of de draad onder spanning gezet wordt. De voordelen om het katoen te merceriseren zijn:
- het garen krijgt een mooie glans
- en maakt de vezel (garen) sterker
Synthetische breiwol
Synthetische garens worden gemaakt van kunstvezels zoals acryl, polyester, nylon en microvezels.
Deze kunstvezels zijn meestal sterker en vaak goedkoper dan zuiver wollen garens. Ook zijn kunstvezels over het algemeen beter bestand tegen wassen. Een ander voordeel is dat motten niet houden van synthetische garens.
Maar een synthetisch garen verliest vaak wel na verloop van tijd een deel van zijn warmte gevende eigenschappen.
Bovendien ziet een breiwerk gemaakt van een goedkope kwaliteit synthetisch garen er op de lange duur vaak minder mooi uit dan een breiwerk gemaakt van een duurder garen van een betere kwaliteit menggaren. Wanneer je dus langer plezier van je werk wilt hebben is het aan te raden om een goede kwaliteit wol te kiezen.
Wat staat er allemaal op een garen wikkel?
Op een garen wikkel staat heel veel informatie die je een flink eind op weg kan helpen bij je keuze voor jouw project. Maar wat betekenen al die pictogrammen nou eigenlijk? Op een garen wikkel staan de volgende zaken altijd vermeld:
- Samenstelling van het garen, zoals wol, katoen, acryl etc.
- Aanbevolen naalddikte om het garen mee te verwerken.
- Looplengte en gewicht
- Was, droog en strijkinstructies
- Kleurnummer en partijnummer (ook wel verfbadnummer)
- Stekenverhouding op 10 x 10 cm.
Stekenverhouding
Het meest belangrijk is de stekenverhouding, in dit geval staat het onder en naast het vierkant onderaan het label.
Hieruit maak je op dat dit garen een stekenverhouding van 2o steken en 25 toeren heeft. Dit betekent dat als je een lapje van 10 x 10 cm breit en je gaat het natellen, je precies 20 steken op 10 cm breedte hebt en 25 toeren voor 10 cm lengte. Maak wel altijd een proeflapje, want iedereen heeft een andere hand van breien
Aanbevolen naalddikte
Samen met de stekenverhouding is de aanbevolen naalddikte van belang. Als je bijvoorbeeld een vervangend garen zoekt en je de juiste stekenverhouding gevonden hebt, kijk je naar de naalddikte op het etiket. Je gebruikt dus die specifieke naalddikte om de stekenverhouding te krijgen die op het etiket staat aangegeven. Het kan dus zijn dat je een andere naalddikte moet gebruiken dan je patroon aangeeft als je een vervangend garen wilt gebruiken om de juiste stekenverhouding te krijgen. Het ene garen geeft 20 steken op 10 cm op een naald 5, een ander garen doet dat al op een pen 4.
Looplengte en gewicht
Ook belangrijk bij het zoeken naar een vervangen garen is de looplengte. Niet elke bol van 50 gram heeft evenveel meters lengte. Als je bijvoorbeeld 10 bollen van een garen nodig hebt met een looplengte van 92 meter en je vervangende garen heeft maar 80 meter op een bol van 50 gram dan heb je van het vervangende garen meer bollen nodig.
Je kunt dit als volgt uitrekenen; 10 x 92 meter = 920 meter. 920 : 80 meter = 11,5 bollen en is dus 12 bollen.
Let op dit geldt alleen als je dezelfde stekenverhouding hebt en dezelfde aanbevolen naalddikte.
Kleurnummer en partij/verfbadnummer
Het kleurnummer geeft aan welke kleur je gebruikt maar nog belangrijker is daarbij het verfbadnummer of partijnummer. Dit nummer geeft aan van welke partij of welk verfbad het garen komt. Belangrijk is dat je als je garen aanschaft, alles van hetzelfde verfbad neemt omdat er anders mogelijk kleurverschil kan optreden.
in dit geval is het kleurnummer 0009 (in het patroon waarschijnlijk aangegeven als 9) en het verfbadnummer is 34.
Bij het inpakken van de Mystery Blanket hebben we zo veel wol dat we verschillende verfbaden krijgen. We pakken de pakketten in met steeds hetzelfde verbad, tenzij er echt geen kleurverschil te zien is 🙂
Hopelijk ben je weer wat wijzer! Laat me gerust even weten in een reactie wat jouw favoriete garens zijn!
Met dank aan Elles 🙏🏼🙏🏼.
Liefs,
Babette
Carin Heltzel
op 21 Nov 2019