En zo is het begonnen….. de geschiedenis van het breien

De geschiedenis van het breien: Toen ik zat na te denken over een nieuw onderwerp voor mijn blog, bedacht ik me dat er zoveel mensen plezier hebben aan het breien en alles wat er bij komt kijken, zoals patronen uitzoeken en kiezen uit de mooiste wol.

En de vraag die bij me opkwam was “wie heeft het breien eigenlijk uitgevonden, dus hoe is het breien ontstaan?” Het onderwerp voor mijn blog is duidelijk. Ik ben de geschiedenis van het breien ingedoken…

De geschiedenis van het breien – het ontstaan

De vroegste vondsten  van breiwerken, bleken later niet gebreid te zijn, maar door naaldbinding (van het Deense nålebinding) te zijn gemaakt. Deze naaldbinding wordt wel als de voorloper van het hedendaagse breien gezien.

Naaldbinding

Naaldbinden gebeurt met een gewone naald en met korte stukken draad. De draad wordt met de naald door een lus gehaald, waardoor een nieuwe lus ontstaan. Naaldbinding lijkt qua uiterlijk op breien en qua techniek op haken.

In Egyptische graven uit de 3^de en 6^de eeuw na Christus zijn gebreide sokken gevonden die waarschijnlijk met deze techniek zijn gemaakt. Men vermoedt dat breien is ontstaan in het Midden Oosten en van daaruit via handelsroutes over Europa is verspreid.

Terwijl naaldbinden goed gaat met korte stukjes draad, zijn er om te breien langere stukken garen nodig. De uitvinding van het spinnewiel in de 11^e eeuw om garen te spinnen in plaats van met een steen of spintol was daarom een belangrijke stap vooruit voor het breien zoals we dat nu kennen.

De eerste gebreide voorwerpen in Europa waren gemaakt door Moslims die in dienst waren van de Christelijke Spaanse Koninklijke families. In die tijd waren de gebreide voorwerpen voorbehouden aan de adel, de rijken en de Katholieke Kerk.

De eerste gebreide voorwerpen (kussenovertrekken en handschoenen) in Europa zijn gevonden in Spanje en dateren van rond 1275 na Christus. De breiwerken waren gemaakt van fijne garens en bewerkt met goud- en zilverdraad.

Breiersgilde

In de Middeleeuwen werd breien in Europa een belangrijke industrie en waren het de vrouwen die de wol sponnen, terwijl de mannen weefden en breiden. In 1527 werd in Parijs het eerste breiersgilde opgericht, snel daarna kregen ook andere Europese steden hun eigen breiersgilde. Vrouwen werden niet toegelaten tot dit ambacht met uitzondering van weduwen, die na de dood van hun echtgenoot het werk voortzetten. Een gildenleerling moest een leertijd van zes jaar doorlopen. Door de hoge eisen die de breigilden stelden, werden breien bijna tot een kunst verheven. De Parijse breigilden waren befaamd voor hun breiwerken.

Ook wel grappig om te weten is dat men in het begin geen averechte steek kende. Alles werd in het rond gebreid op meerdere naalden. Pas in de 16e eeuw verscheen de averechte steek en het ajour of kantbreien.  

In 1589 vond de Engelsman William Lee de breimachine uit. Door de breimachine verdween het breien met de hand niet, maar dit was wel het begin van de Industriële Revolutie. Tijdens de Industriële Revolutie werd handmatig breien steeds meer vervangen door machinaal breien. Handmatig breien werd een tijdverdrijf/hobby voor de dames uit de hogere klassen.

De geschiedenis van de vorige eeuw

In de vorige eeuw bestond voor de jaren 20 het grootste deel van fabrieksmatig gebreide kleding uit ondergoed en sokken. Daarna nam de populariteit van het handmatig breien toe in de westerse wereld. Gebreide truien kwamen in de mode.

Coco Chanel maakte ontwerpen voor gebreide kleding en het tijdschrift Vogue kwam met breipatronen. Leveranciers sprongen hierop in door verschillende soorten wol, breipatronen en accessoires aan te bieden.

Tijdens de Depressie in de jaren ’30 werd breien een noodzaak voor de meeste huishoudens. Het was goedkoper om je eigen kleding te breien of te herstellen dan nieuwe gebreide kleding te kopen.

Ook tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er druk gebreid. Gebreide kleding die te klein was geworden of die gedeeltelijk versleten was werd uitgehaald en (de goede delen van) het garen werd weer gebruikt om iets nieuws te breien.

Breien werd al jong geleerd en oud gedaan….

In de vijftiger en zestiger jaren was het breien populairder dan ooit. Er kwamen vele soorten breigarens en nog meer kleuren beschikbaar. Er waren toen ook veel patronen en patronenboeken in omloop.  Hier wat voorbeelden van breiboeken van Libelle en 3 Suisses uit de jaren 50 en 60. Ik ken de 3 Suissesboeken nog van mijn moeder van vroeger.

In de jaren ’80 nam de populariteit van het breien af. Breien werd gezien als ouderwets en iets voor oudere dames. Fabrieksmatig gebreide kleding was en is meestal goedkoper dan de kosten van breigarens en een patroon.

Maar dit is veranderd. Zoals we maar al te goed weten zijn zelfgemaakte breisels de laatste jaren weer ontzettend populair geworden.

Ik hoop dat jullie het leuk vonden om met deze blog even terug in de tijd te gaan en iets meer te weten te komen over het ontstaan van onze mooie hobby.

Wanneer begint jouw geschiedenis van het breien oftewel wanneer ben jij begonnen met breien?

Bronnen. www.modint.nl/geschiedenis-van-het-breien,  www.ateliereucalypta.nl/index.php/garens/geschiedenis-van-het-breien, www.stitchnbitch.nl en www.wikipedia.org/wiki/Breien_(textiel)