Recyclen of repareren: Naar aanleiding van mijn vorige blog over ‚Visserstruien en Texelse wol’ schrijf ik deze blog. In mijn slotstukje had ik het over een te ruimvallende kabeltrui van mijn man, dat ik gemaakt had van Texelse wol. Mijn man zou graag willen dat ik de trui uithaal (hij heeft hem ondanks dat hij te ruim valt toch vaak gedragen), om er een nieuwe van te breien.
Vroeger was het heel gewoon dat gebreide kledingstukken uitgehaald werden om er nieuwe van te maken.
Ik herinner me dit nog vaag van vroeger: mijn broertje was vaak ziek en mijn oma breide van oude gebreide jaeger borstrokken van mijn opa weer nieuwe voor mijn broertje. De mensen hadden vroeger nu eenmaal minder te besteden en er werd nog niet echt handel gedreven met goedkope loonlanden, dus ging men bewuster om met het materiaal en dingen die men had.
Ook werden de meeste dingen gewoon nog gerepareerd. Zo ook met gebreide kledingstukken. De oma’s van mijn man en die van mij vroegen steeds bij het geven van gebreide sokken dat wanneer ze stuk waren dat wij ze niet mochten weggooien. Dat vonden ze jammer en ze konden het nog repareren (mazen en stoppen van gaten) of er weer nieuwe sokken van breien.
Of er werd een nieuwe voet aan een bestaande boord gebreid of een nieuwe teen aan de voet. Ook in de boeken van ‚Visserstruien’ zie je het weer terug: wanneer de vissers weer terug kwamen van zee, werden hun truien gerepareerd. Vaak zie je dat bijvoorbeeld de mouwen weer een heel andere kleur blauw hadden dan het voor- en achterpand. Of dat de boord aan de onderkant een andere tint had.
Wel grappig om dit weer terug te zien, want het plaatst mijn herinnering van vroeger in een heel ander daglicht.
Ondertussen zie ik ook blogs voorbij komen op internet, met topics over hergebruik van garen van kledingstukken. In deze blog op allesoverbreien.nl zie je hoe je een kledingstuk kunt uithalen en de wol ervan kunt klaarmaken (ontkrullen) voor hergebruik.
Wat ik ook op internet zie, is dat bijvoorbeeld spijkerbroeken gerecycled worden tot draden, die weer in breigaren worden verwerkt. Daar worden dan weer truien van gemaakt.
Dit bedrijf werkt samen met de Waddenvereniging, maar heeft ook truien in samenwerking met Stella Ruhe (de schrijfster van de reeks van ‚Visserstruien’) gemaakt. Ook kun je zelf op internet gerycled brei- en haakgaren kopen bijvoorbeeld van Drops.
In deze tijd, waarbij het de leefbaarheid milieu steeds meer gaat drukken op deze maatschappij, zie je dat oude gebruiken weer in ere hersteld worden. En uithalen van gebreide kledingstukken (en ook het zelf maken van kleding) om weer nieuwe van te maken is daar een van.
Wat ook zo leuk is om te zien is dat van het repareren van kledingstukken weer gedaan wordt. Het repareren van kledingstukken wordt zelfs tot een kunst verheven! Dit is het zogenaamde ‚visible mending’. Hierover kun je meer lezen hier of hier.
Voor gaten bij de ellebogen, of voor het voorkomen van gaten zou je ook elleboogstukken kunnen gebruiken. Dit zijn lappen van suedine, stof of leer, die je op de ellebogen kunt naaien. De laatste tijd zie je ook steeds meer het product ‚Woolfiller’ (of wolplamuur) voorbijkomen. Hiermee repareer je gaatjes in wollen kledingstukken door middel van prikvilten.
Een andere oplossing tussen recyclen en repareren is om de bruikbare delen van het kledingstuk te gebruiken voor het maken van andere dingen: bijvoorbeeld van de mouwen van de trui worden beenwarmers gemaakt (al dan niet gepimpt) of van de trui zelf worden handschoenen of een tas gemaakt…
Er zijn zo legio voorbeelden te noemen. Op zich een heel mooi principe om te gaan recyclen, uithalen voor hergebruik of repareren. Daar sta ik zeker achter. Maar nu weer terug naar die te grote trui met de vele kabels en patroontjes, die ik moet gaan uithalen om er een andere passender trui van te maken. Inwendig doet het me pijn om die uit te moeten gaan halen, het heeft me bij wijze van spreken ‚bloed, zweet en tranen gekost’ om die te breien…….
Zouden de vrouwen van vroeger dat gevoel ook gehad hebben bij het uithalen van gebreide kledingstukken?
Trees
op 03 Jun 2017A.Gerritsen
op 01 Nov 2020karin lieuwen
op 15 May 2021