Deze blog is deel 2 in een serie waarin ik je van alles vertel over wat er komt kijken bij het plantaardig verven van wol. Ik loop de verschillende stappen met je door en neem je stap voor stap mee in een plantaardig verf-experiment.
Stappen bij plantaardig verven
b. Voorbeitsen
c. De verf bereiden
d. Het verven zelf
Vandaag gaan we de eerder al gewassen wol voorbeitsen.
b. Voorbeitsen
Het voorbeitsen van de wol is bij het verven met natuurlijk verfstoffen nodig omdat de wolvezel wordt geopend en de verf dus goed in de vezel kan doordringen. Zonder dit voorbeitsen hecht de verf minder goed en wordt het resultaat minder fel en kleurvast.
Er zijn verschillende beitsmiddelen mogelijk: aluin (potassium aluminium sulfate), chroom (potassium dichromate), kopersulfaat, ijzersulfaat en tin (stannous chloride). Omdat aluin in vergelijking met de rest veel minder milieuvervuilend is en er bij verwerking geen kwalijke dampen vrijkomen, gebruik ik dit bij deze stap-voor-stap handleiding.
1. De hoeveelheid beitsmiddel hangt af van de hoeveelheid wol die je wilt gaan verven. Doorgaans wordt voor aluin tussen de 8% en 20% van het gewicht aan wol gebruikt. Ik ga uit van 15%, bij in totaal 200 g wol, heb ik dus 30 g aluin nodig. (Ik weet dat de foto 31 g aangeeft, heb het gewicht nog gecorrigeerd!)
Wijnsteenzuur (“cream of tartar”) wordt wel genoemd als een hulpstof bij het voorbeitsen met aluin, omdat dit de opname in de wol bevorderd. Het wordt dan gebruikt op 7% van het wolgewicht bij 8% aluin. In dit voorbeeld gebruik ik het echter niet.
2. Los de aluin (en eventueel wijnsteenzuur) op in een glazen pot met kokend water. Gebruik voldoende water om je hoeveelheid wol volledig in onder te kunnen dompelen.
3. Voeg de vochtige wol toe aan de pot. Dit kan direct na het wassen zijn. Als je de wol tussentijds hebt laten drogen, deze eerst even een half uurtje voor laten weken in water.
Veel instructies voor het beitsen van wol geven aan dat het geheel vervolgens ruim een uur op warm gehouden moet worden. Dat kan inderdaad, maar je kan ook goede resultaten krijgen als je het geheel laat afkoelen en vervolgens een nachtje laat staan. Dit koud voorbeitsen kost meer tijd, maar veel minder energie en heeft daarom mijn voorkeur.
4. Na het beitsen moet de wol worden uitgespoeld.
5. Vervolgens kan je direct je wol gaan verven, of (als dat que timing beter uitkomt) de wol te drogen hangen. Eenmaal gebeitste wol kan gewoon bewaard worden tot je aan verven toe bent.
Nu is het tijd om door te gaan naar de volgende stap: bereiden van je verfbad. Hierover meer in mijn volgende blog!
Heb jij al eens geverfd met natuurlijke materialen?
