Breien in oorlogstijd
Breien en haken is voor velen van ons heerlijke besteding van de vrije tijd. Of het nu is om te ontspannen, om bezig te zijn om of je hoofd leeg te maken. Toch zijn er ook veel gevallen waarin mensen handwerken niet strikt doen voor het vermaak. Eerder schreef ik al een blog over de vrouwen op de Zuid-Amerikaanse hoogvlaktes die hun producten als een extra bron van inkomsten gebruiken. Maar er zijn voorbeelden dichter bij huis. Want hier in Europa heeft breien ook levens gered.
Tijdens de tweede wereldoorlog was breien veel meer dan een hobby. Het was meer een actie van vaderlandsliefde. Heel erg direct zou je kunnen zeggen dat breinaalden wapens werden in de oorlog. Niet in de directe zin van het woord, maar wel in de zin dat ze een waardevolle bijdrage hebben geleverd aan het front. Miljoenen vrouwen, kinderen en soms zelfs mannen breiden in oorlogstijd aan spullen voor het front. Bij gebrek aan synthetische stoffen was elke vorm van kleding, met name warme kleding, meer dan welkom.
Zo waren er nooit teveel sokken. Een van de meest voorkomende nare dingen in de oorlog waren loopgravenvoeten. Om de ontstekingen aan de voeten (en daarmee in veel gevallen amputatie) te voorkomen, moesten de soldaten vaak van sokken wisselen. Dan hielden ze droge voeten en was de kans op ontstekingen minder groot. Een minder naar voorbeeld waren de piloten. De comfort van vliegtuigen, zeker de bommenwerpers, was ver van zoals we het nu kennen. En verwarming kwam niet eens in het vliegershandboek voor. Lagen van zelfgebreide sweaters en andere bedekking was dan ook meer dan welkom in de koude lucht.
Iedereen breidde. En zonder Ravelry en Pinterest werden onder andere in kranten patronen voor zogenaamde ‘service socks’ gepubliceerd. Iedereen werd opgeroepen om aan de slag te gaan en het vaderland te dienen met de breinaalden. Maar tegelijkertijd was het voor veel mensen ook zeer welkome afleiding. Op de stilte voor een volgende brief, of het idee dat de oorlog nog wel tien jaar kon duren.
Niet iedereen was er even geweldig in trouwens. Er werden lessen aangeboden en een van de taken van het Rode Kruis in Canada was de sokken te controleren op achtergebleven knopen in het garen en een verdwaalde naald. Alles voor een fijne sok.