Mystery Blanket 2021: van inspiratie tot patronen

De Mystery Blanket van 2021 heeft als thema TRIBE, wat je misschien al eerder een keer voorbij hebt zien komen. Misschien doe je zelfs al mee? In dit blog nemen we je even mee achter de schermen. Hoe is Gonny, de ontwerpster en het Breiclub team tot de inspiratie gekomen en wat komt er allemaal bij kijken om een prachtig deken patroon te maken. Lees je gezellig mee?

Om nu tot een deken te komen heeft de ontwerpster eerst een soort van moodboard nodig waar plaatjes op komen, die betrekking hebben met het onderwerp TRIBE. Nu zijn er in de wereld heel veel volkeren die elk hun eigen patronen en/of gewoonten  hebben. Dus daar dient een selectie van gemaakt te worden, want niet alles kan in de deken verwerkt worden.

Uit de selectie heeft de ontwerpster zich laten inspireren en heeft daar haar draai aan gegeven. Deze patronen heeft zij omgezet naar haak- en breipatronen voor de Mystery Blanket 2021. Hierbij heeft zij verschillende technieken toegepast voor het haken en breien om deze patronen uit te beelden en tot leven te brengen.

Hieronder volgt een opsomming van de patronen van de volkeren die in de deken zijn verwerkt. Hierbij wordt ingegaan op de betekenis van de patronen.

Het gaat hier om de volgende volkeren:

– Maori (Nieuw – Zeeland)

– Ndebele-volk  (Zimbabwe)

– Aboriginals (Australië)

– vrouwen in Zuid-Afrika

Maori

In deken is een Maori tatoeage verwerkt. De  techniek die gebruikt wordt om dit uit te beelden bij het haken is het haken van stokjes en het mazen van het patroon. Bij het breien wordt het patroon ingebreid.

De betekenis van een tatoeage bij de Maori’s is zeer uitgebreid. De Maori’s lieten deze versiering hoofdzakelijk in het gezicht tatoeëren maar ook op de billen, dijen en andere lichaamsdelen door krassen aan te brengen. De versieringen werden dus niet zoals tegenwoordig met een tatoeagemachine aangebracht, maar op een meer primitieve manier. De tatoeages werden gedragen door leden van verschillende Maori stammen met ieder hun eigen herkenbare patronen.

Alleen mensen van rang of status mochten en konden zich tatoeages veroorloven. Een persoon die geen hoge sociale status had, zoals een slaaf, kon geen gezichtstatoeage hebben. Degenen die de middelen hadden om een tatoeage te krijgen, maar niet werden gezien als mensen met een lagere sociale status.
De Maori gezichtstatoeage werd echter niet alleen gezien als een teken van rang, maar werd ook gebruikt als een soort identiteitskaart. Voor mannen toonde hun gezichtstatoeage hun prestaties, status, positie, afkomst en burgerlijke staat.

Ndebele

Patronen van de Ndebele zijn geometrisch en zijn op een paar plaatsen in de deken verwerkt.

De technieken die gebruikt worden bij het haken om deze patronen uit te beelden zijn: noppen, achterstevoren vasten, reliefsteken

Bij het breien wordt de ajour- en kabeltechniek gebruikt om deze geometrische patronen uit te beelden.

In de In de 18e eeuw creëerden de Ndzundza Ndebele van hun eigen traditie en stijl van huisschilderen. In het verleden is er groot verlies geleden door een oorlog die een hard leven teweeg bracht. In deze moeilijke tijden werden expressieve symbolen gegenereerd door de lijdende mensen die hun verdriet uitten. Deze symbolen waren het begin van de Afrikaanse kunstvorm.

De Ndebele stam begon in de 18e eeuw symbolen aan te brengen op de muren van hun huizen. Deze expressieve symbolen werden gebruikt voor communicatie tussen subgroepen van het Ndebele-volk. Ze stonden voor hun continuïteit en culturele weerstand tegen hun omstandigheden. Deze muurschilderingen gemaakt door de vrouwen waren hun geheime code voor hun volk, vermomd voor iedereen behalve de Ndebele

De levendige symbolen en uitdrukkingen verbeelden communicatie van persoonlijke gebeden, zelfidentificatie, waarden, emoties en huwelijk. De vrouwen van de Ndebele zijn vaak de traditiedragers en de belangrijkste ontwikkelaar van de muurkunst van hun huis. De traditie en stijl van de huisschilderkunst wordt door de moeders van generatie op generatie doorgegeven in de families. Een goed geschilderd huis laat zien dat de vrouw van het huishouden een goede vrouw en moeder is. De meeste patronen hadden een V-vorm en een zeer eenvoudige driehoek op een grote kleurvorm.

Aboriginals

De deken bevat ook patronen van de Aboriginals. Deze patronen bestaan voornamelijk uit stippen en hebben vaak te maken met de natuur. Uit de grote en diversiteit van patronen is een selectie gemaakt door de ontwerpster en verwerkt in de deken.

Dotpainting (schilderen in stippen) is de traditionele teken- en schildertechniek van de Australische Aboriginals. Dit gebeurde oorspronkelijk op rotsen, boomschors, personen of in het zand. Vanaf het midden van de twintigste eeuw heeft deze kunstvorm een nieuwe impuls gekregen doordat men gebruik ging maken van moderne middelen zoals acrylverf en doek.

Dotpainting wordt gebruikt om een verhaal te vertellen. Dit verhaal kan zijn oorsprong vinden in oude mythologische tijden,het heden of de toekomst, samenvallend in de droomtijd.

Er worden veel symbolen gebruikt. Bijvoorbeeld een cirkel duidt meestal een overnachtingsplaats aan. De letter U duidt op een mens. De trektochten van mensen en dieren worden door lange lijnen weergegeven. De betekenis van een schilderij is het  eigendom van de schilder. Slechts hij of zij kan het verhaal vertellen.

Lange vrouwen van Zuid-Afrika

In de geschiedenis was en is de vrouw 1 van de belangrijkste schakels van de samenleving.

In het verleden was de vrouw degene die het hele huishouden bestierde, de opvoeding van de kinderen verzorgde en tevens zorgde dat er eten op tafel kwam. Hiervoor moest ze vaak ver weg water halen en hout zoeken om vuur te maken. De man was er vaak alleen om er voor te zorgen dat er gejaagd werd en dat een stam veilig was voor vijanden van buitenaf. Daarom mogen deze vrouwen van Zuid – Afrika niet ontbreken in de deken.  De ontwerpster heeft een mooie en leuke manier gevonden om deze vrouwen uit te beelden en een beetje tot leven te brengen. Bij het haken worden er veelal stokjes gebruikt en bij het breien wordt in tricotsteek gebreid. Maar door een 3d effect komen deze vrouwen heel mooi naar voren tot hun recht. Tevens worden ze mooi versierd.

KLEUREN en NAMEN van de DEKENS

Over de kleuren en de namen van de dekens kan het volgende gezegd worden.

– De Masai deken heeft deze naam gekregen doordat het  Masai vaak roodachtige kleding draagt en zich beschildert met rode kleuren. De deken heeft roodachtige tinten en heeft een warme uitstraling.

– de Maori deken heeft deze naam gekregen doordat de Maori heel dicht bij de natuur staat. Dit komt tot z’n recht in door de kleuren van de deken. Het blauw van het water, het bruin van de aarde en het groen van de planten. Zo heeft deze deken een hele mooie natuurlijke uitstraling gekregen.

– de Mursi heeft deze naam gekregen doordat zij zich niet opvallend gedragen. Zij hebben geen bonte kleding aan maar deze zijn meer in een pastel kleur. Het enige waar zij zich in onderscheiden zijn de lipschotels die de vrouwen dragen. Tegenwoordig worden deze alleen gedragen voor de toeristen maar vroeger. Hadden zijn wel een betekenis. Hoe groter de schotel in de lippen van de vrouw was, hoe meer vee ze had die ze meekreeg bij een huwelijk. De overlevering zegt ook dat deze schotels gedragen werden om zo niet als slaaf verhandelt te worden. Ze werden door anderen als verminking gezien maar de Mursi zagen ze als schoonheidsideaal.